عواقب انتخاب اواپراتور نامناسب
انتخاب اواپراتور کوچکتر می‌تواند باعث برگشت مبرد به کمپرسور به صورت مایع شود. به علاوه در اثر کوچک انتخاب شدن اواپراتور دمای تبخیر مبرد کاهش و اختلاف دمای تبخیر مبرد و دمای سالن افزایش می‌یابد. نتیجه‌ی این اتفاق، یخ زدن بیشتر رطوبت هوا روی فین‌هاست. به صورت مشابه در سردخانه‌های پیش سرد باعث سیاه شدن گوشت میشود. پس انتخاب اواپراتور مناسب برای جلوگیری از خسارت‌های مالی و همچنین عملکرد صحیح سیستم ضروری است. در ادامه به نحوه انتخاب اواپراتور مناسب می پردازیم.
نحوه انتخاب اواپراتور سردخانه
عوامل موثر بر انتخاب اواپراتور سردخانه شامل ظرفیت سرمایش یا بار برودتی سردخانه (بر حسب کیلووات) و اختلاف دمای تبخیر مبرد با دمای هوای اتاق (T∆) بر حسب درجه سانتیگراد است. علاوه بر این دو پارامتر، عوامل دیگری مانند نوع مبرد، میزان رطوبت و فاصله پره‌ها هم روی مدل انتخابی اثرگذار هستند.
ظرفیت سرمایش همان بار برودتی سردخانه است که با توجه به ابعاد سالن، نوع عایق‌کاری، نوع محصول، میزان باز و بسته شدن در سردخانه و سایر عوامل بر حسب کیلووات محاسبه میشود.
البته در مورد محصولاتی که در نگهداری از آن‌‌ها رطوبت نسبی مطرح نیست و یا حتی از افزایش رطوبت باید جلوگیری شود، از مقدار دلتا تی بین 8 تا 10 درجه استفاده میشود. مقدار دلتا تی بزرگ‌تر باعث کوچکتر شدن اندازه اواپراتور انتخابی میشود.
علاوه بر این موارد، مقدار اختلاف درجه حرارت در تونل انجماد، 5 درجه سلسیوس انتخاب میشود.
برای روشن‌تر شدن هر چه بیشتر این مطلب، فرآیند انتخاب اواپراتور سردخانه با ذکر یک مثال در ادامه شرح داده خواهد شد.
بار برودتی سردخانه‌ای با گاز مبرد R22 چهارده کیلووات محاسبه شده است. در این سردخانه گوشت منجمد در دمای 18- درجه سانتی گراد نگهداری میشود و مقدارT∆ برابر با 7 درجه سانتی گراد است که در نتیجه دمای تبخیر مبرد 25- درجه سانتی گراد محاسبه میشود.
ابتدا طبق جدول زیر که برگرفته از کاتالوگ یکی از برندهای مطرح تولید کننده اواپراتور برای چند دمای انتخابی است، ضریب تصحیح ظرفیت سرمایشی به مقدار 72/0 انتخاب میشود.
نهایتا طبق فرمول زیر ظرفیت نامی اواپراتور بدست می‌آید:
در این رابطه، ، ظرفیت نامی اواپراتور برحسب کیلووات، ، بار برودتی سردخانه برحسب کیلووات، ، ضریب تصحیح ظرفیت و ضریب تصحیح مبرد است. به این ترتیب ظرفیت نامی اواپراتور 19/44 کیلووات محاسبه میشود.
پس از انجام این محاسبات باید فاصله‌ی مناسب پره‌ها انتخاب شود. فاصله پره‌ها به کاربری سردخانه مرتبط است. در کاربری‌های زیر صفر فاصله پره‌ها بیشتر در نظر گرفته میشود تا از ایجاد برفک جلوگیری شود. لازم به ذکر است در صورت استفاده از سیستم‌های برفک‌زدایی (دیفراست) می‌توان از اواپراتورهایی با فاصله فین کمتر هم استفاده کرد. معمولا فاصله پره کمتر از 4 میلیمتر پیشنهاد نمی‌شود چرا که برفک به سرعت روی پره‌ها شکل می‌گیرد.